حجت‌الاسلام والمسلمين قاضوي در گفت‌وگو با خبرنگار دين و انديشه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به اين‌که «در جريان قيام عاشورا و مسيري که اسراي کربلا طي کردند نکات بسيار مهمي وجود دارد که گاهي کمتر به آن‌ها پرداخته مي‌شود» افزود: در اين مساله يکي عملکرد امام حسين (ع) در حفظ حريم بانوان حرم از بدو ورود به صحراي کربلاست که اقدامات ويژه‌اي در اين زمينه انجام دادند. انتخاب محل قرار گرفتن خيمه‌هاي اهل بيت (ع) در صحراي کربلا نشان دهنده اهميت اين مساله است.

اين استاد و پژوهشگر تاريخ اسلام با بيان اين‌که «امام حسين (ع) در صحراي کربلا خيمه‌هاي اهل بيت (ع) و حرم را در ميان خندقي هلالي‌شکل قرار دادند» افزود: عصر روز تاسوعا وقتي قرار شد با تدبيري که امام انديشيدند جنگ به فردا موکول شود امام دستور دادند چوب‌ها و ني‌هايي که در آن منطقه وجود داشته درون اين خندق‌ها بريزند و روز عاشورا فرمودند که آن چوب‌ها را آتش بزنند تا مبادا دشمن از پشت سر به حريم اهل بيت (ع) جسارتي روا کند.

قاضوي يادآور شد: کار ديگري که امام حسين (ع) در شب عاشورا انجام دادند اين بود که خيمه‌ها را به هم نزديک کردند و دستور دادند آنها را در طناب‌هايي تو در تو قرار دهند تا اين‌که اگر دشمن بتواند از اين خندق عبور کند، نتواند از بين اين طناب‌ها بگذرد.

وي افزود: در روز عاشورا زماني که حضرت مشغول جنگ با دشمن بود از عبارت تاريخ اينگونه بر مي‌آيد که وقتي وارد شريعه فرات شد و اندکي آب برداشت تا بنوشد دشمن شايعه‌اي درست کرد که اي اباعبدالله تو در اينجا آب مي‌نوشي در حالي که حرمت مورد هتک واقع شده است، حضرت در اين لحظه آب را از دستانش زمين ريختند و به لشکر حمله کردند و بلافاصله خود را به خيمه‌ها رساندند اما مشاهده کردند که خيمه‌ها سالم است و اين دروغي بوده که دشمن شايعه کرده تا مبادا آن حضرت از آب بنوشد.

اين استاد و پژوهشگر تاريخ اسلام با بيان اين‌که «مساله حفظ حريم اهل بيت (ع) و زنان و کودکان آن‌قدر براي امام مهم بود که در حين نبرد خيلي از خيمه‌ها فاصله نمي‌گرفت» تصريح کرد: آن حضرت در روز عاشورا و در حين نبرد اندکي از خيمه‌ها فاصله مي‌گرفتند و دوباره به مکاني نزديک خيمه‌ها برمي‌گشتند تا اهل بيت (ع) يک آرامشي داشته باشند.

قاضوي خاطرنشان کرد: جريان ديگري که روز عاشورا نقل شده در گودال قتلگاه است. وقتي که بدن آن حضرت آماج تيرها شده بود و ديگر توان حرکت نداشت عده‌اي دور ايشان را گرفتند و گروهي به طرف خيمه‌ها حمله کردند در اين لحظه امام فرياد زدند واي بر شما پيروان آل ابي‌سفيان، اگر دين نداريد و از معاد و جهان پس از مرگ نمي‌ترسيد در دنياي خودتان آزادمرد باشيد و رجوعي به اصل و نسب خود کنيد، زيرا شما عرب هستيد.

وي با اشاره به اين‌که «اعراب در دوره جاهليت براي جنگ‌هاي خود يکسري قوانين داشتند» گفت: در عرف آنها پذيرفته شده بود تا مردي در جبهه مقابل زنده است آنها به سمت زن و بچه و حريم او نمي‌رفتند. در جريان عاشورا و زماني که حضرت اباعبدالله بر زمين افتادند اشاره به اين قضيه مي‌کنند و در ادامه شمر خطاب به امام مي‌گويد چه مي‌گويي اي پسر فاطمه، امام مي‌فرمايند: من با شما و شما با من جنگ داريد اما زنان و کودکان هيچ گناهي ندارند، طغيان‌گران خود را از تعرض به حرم من باز دار تا زماني که من زنده هستم و شمر نيز اين کار را انجام مي‌دهد.

اين استاد و پژوهشگر تاريخ اسلام خاطرنشان کرد:‌ اين مساله درسي براي مردان جامعه ماست که امام تا آخرين قطره خون اجازه ندادند دشمن نسبت به زن و بچه و حريم او کوچک‌ترين تعرضي داشته باشند و سعي کردند آنها را از قرار گرفتن در معرض نامحرم حفظ کنند و اين غيرت ديني و مردانگي حضرت با توجه به مسائل شريعت و حفظ ارزش‌هاي اسلامي را نشان مي‌دهد.

وي در ادامه به عملکرد اسراي کربلا و اهل بيت امام حسين (ع) بعد از جريان عاشورا و در مدت اسارت اشاره کرد و افزود: عصر عاشورا وقتي دشمن به خيمه‌ها حمله کردند و آن‌ها را به آتش کشيدند حضرت زينب (س) محضر امام سجاد آمدند و کسب تکليف کردند. امام به عمه‌اش زينب (س) فرمودند بگو بچه‌ها به ميان بيابان‌ها فرار کنند و پراکنده شوند، در ضمن فرار قضيه‌اي براي دختر امام حسين (ع) به نام فاطمه صغري اتفاق مي‌افتد که دشمن ضربه‌اي به ايشان وارد مي‌کند و بيهوش مي‌شود. زماني که به هوش مي‌آيد مشاهده مي‌کند سرش در دامن عمه‌اش زينب (س) است، اولين درخواستي که اين دختر دارد آن است که اين عمه جان آيا پارچه‌اي پيدا مي‌شود سرم را از چشم نامحرمان بپوشانم؟

قاضوي ادامه داد: حضرت زينب (س) در جواب خواسته فرزند برادرش مي‌فرمايند اي دخترم عمه تو هم مثل تو است، بعد فاطمه صغري مي‌گويد من نگاه کردم ديدم سر عمه‌ام زينب باز است و بازوي او هم از شدت کتک سياه شده است.

اين استاد و پژوهشگر تاريخ اسلام با اشاره به اين‌که «برخي از تحليلگران در ارتباط با به غارت رفتن پوشش‌هاي زنان و اسرا پس از حادثه عاشورا نظرات متفاوتي دارند» گفت: آنچه تحليل‌گران اتفاق نظر دارند اين است که اينگونه نبوده که سر و موهاي آن بزرگواران پيدا باشد، زيرا در آن جامعه زن نيز حرمتي داشت که حتي شقي‌ترين دشمنان نيز حق نداشتند به ساحت آنها جسارت کنند، به اين خاطر زنان عرب چند پوشش داشتند که يکي مقنعه و لباسي که بدن را کامل مي‌پوشاند و ديگري پوششي به نام عبايه بود که اين چادرها براي زنان آزاده و اشراف بود و کنيزها عمدتا حق نداشتند آن را سر کنند، بنابراين دشمن در چنين حالتي زنان و دختران اهل بيت را نگه داشته بود يعني عبايه‌ها را از آنها گرفته بودند.

وي تاکيد کرد: از آنجا که مساله حجاب و عفاف براي خاندان اهل بيت و فرزندان آنها بسيار مهم بوده اين دختران و زنان حتي نمي‌خواستند اندامشان براي ديگران نمايان باشد و اين بسيار درس‌آموز براي زنان و دختران مسلمان است.

معاون فرهنگي نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به رفتار و عملکرد اسراي کربلا در دروازه کوفه، خاطرنشان کرد: زماني که اسرا به دروازه کوفه رسيدند کوفي‌ها نان و خرما ميان آنها تقسيم کردند، اما حضرت زينب (س) آنها را گرفتند و به سوي کوفيان انداختند و فرمودند مگر شما نمي‌دانيد صدقه براي ما خاندان عصمت و طهارت حرام است، اما همين زينب وقتي يکي از مردم کوفه عرضه داشت که آيا مي‌توانم کمکي براي شما بکنم؟ فرمود برو مقداري چادر و پارچه براي ما بياور تا به اين دختران بدهم تا خود را از معرض نامحرم بپوشانند و مرد کوفي اين کار را کرد و حضرت نيز آنها را پذيرفت، زيرا حفظ حريم زن و يک ارزش بالاتر مطرح بود ولو اينکه آنها را به صورت صدقه هم به اهل بيت داده باشند.

قاضوي همچنين ادامه داد: در جريان سهل ساعدي مشاهده مي‌کنيم که وقتي وي محضر امام سجاد (ع) مي‌رسند امام از او مي‌خواهد که مقداري پول به رييس نيزه‌دارها بده و بگو سرهاي شهدا را از کاروان جدا کنند و جلوتر از کاروان و اسرا ببرند تا مردم متوجه سرهاي بريده شهدا شوند و کمتر توجه‌شان به اسرا، زنان، دختران و کودکان اهل بيت بيفتد و او نيز پس از مذاکرات طولاني 400 دينار به نيزه‌داران مي‌دهد و سرها را از کاروان جدا مي‌کند.

وي با بيان اين‌که «امام معصوم نمي‌خواهد زنان و دختران حتي در چنين شرايطي در معرض ديد نامحرم قرار گيرند» گفت: در جريان مسجد اموي وقتي کاروان اسرا وارد اين مسجد مي‌شود يکسري مناظرات بين امام سجاد و حضرت زينب (س) با يزيد صورت مي‌گيرد که نکات بسيار جالب و قابل تاملي دارد. يکي از نکاتي که حضرت زينب در اين مناظره بيان مي‌کنند اين است که خطاب به يزيد مي‌فرمايند اي پسر آزاد شده جدم رسول الله آيا اين عدالت است که زنان و کنيزان تو در پس پرده‌ها باشند، در حالي که دختران رسول اسلام را در ميان بازارها بچرخاني و آنها را از شهري به شهر ديگر به اسيري ببريد؟

اين استاد و پژوهشگر تاريخ اسلام با اشاره به اين سخن حضرت زينب (س) يادآور شد: اين سخن حضرت زينب (س) به جريان فتح مکه اشاره دارد. افرادي از قريش که در مکه حضور داشتند در اين فتح از طرف رسول خدا آزاد شدند و به طلقاء يعني آزاد شده معروف شدند که براي آنها احکام ويژه‌اي بود از جمله اينکه آنها حق ندارند به مناصب بالاي حکومتي دسترسي پيدا کنند در حالي که مردم شام اين حکم را مي‌دانستند اما معاويه را نمي‌شناختند، زيرا او خود را در شام به عنوان خال‌المومنين، کاتب وحي و نزديک‌ترين شخص به رسول الله معرفي کرده بود، اما حضرت زينب (س) با اين بيان دودمان يزيد و معاويه را به باد دادند و مردم شام بيدار شدند.

قاضوي افزود: يکي از چالش‌هايي که حضرت زينب (س) براي آنها درست کردند درباره همين وضعيت اسرا و زنان و کودکان اهل بيت و به اسارت رفتن آنها بود، زيرا يزيد و بني‌اميه از عدالت، اسلام و اجراي احکام شريعت دم مي‌زدند، اما با اين حرکت حضرت سجاد و حضرت زينب (س) جامعه اسلامي به ماهيت پليد بني‌اميه پي برد و با اهداف بلند امام حسين (ع) و قيام ايشان آشنا شدند و جريان حاکميت بني‌اميه متزلزل شد.

وي در پايان با بيان اين‌که «تدبير امام در خصوص آوردن زنان و بچه‌ها به صحراي کربلا و عملکردي که اسراي کربلا داشتند پيام امام حسين (ع) را به دنيا رساند» تصريح کرد: هم اباعبدالله نسبت به حفظ حريم اهل بيت و حفظ آنها از معرض نامحرمان از هيچ تلاش و حرکتي فروگذاري نکردند و هم خود آن بزرگواران در کربلا و در طول اسارت هيچگاه و هيچ لحظه از حفظ حجاب و عفاف خود غفلت نکردند که اينها مي‌تواند درس‌آموز براي جامعه امروز ما باشد.